menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.nl   /    dinsdag 19 maart 2024

Moestuinieren zonder te spitten!

In dit schrijven bannen we de 'op het eerste zicht' onmisbare spade even uit de moestuin. Met de spade wordt er gespit en de grond volledig gekeerd waardoor zowel de bodemstructuur als het zeer belangrijke bodemleven een flinke knauw krijgt. Planten groeien immers optimaal wanneer er een perfect ecologisch evenwicht in de tuin wordt gecreëerd. En zeg nu zelf, nergens willen we deze optimale groei meer stimuleren, dan in onze groentetuin.


Het belang van het bodemleven


Bescherm bodemleven tegen omspitten

Een gezonde moestuinbodem is volledig verzadigd met schimmels en bacteriën. Deze belangrijke, zij het onzichtbare, bodembewoners zijn grotendeels verantwoordelijk voor de afbraak van allerlei dode materialen die worden omgezet in belangrijke voedingstoffen en mineralen voor de planten.
Schimmels zijn meesters in het omzetten van dode materie naar nutriënten en mineralen, maar zij kunnen ook een samenwerkingsverband sluiten met planten waaruit beide partijen hun voordelen halen. In dit verband worden voedingsstoffen, mineralen en water uitgewisseld tussen de planten en de zogenaamde mycorrhiza.
Bacteriën zijn dan weer een zeer belangrijke en onmisbare schakel in de stikstofkringloop. Stikstofbindende bacteriën zijn vectoren tussen de lucht en onze planten. Ze zorgen ervoor dat de stikstof uit de atmosfeer gebonden wordt en zo door onze planten kan worden opgenomen. Ze bevinden zich dan ook aan de oppervlakte rond de wortelzone van onze gewassen. 

Spitten niet altijd de juiste oplossingStilaan wordt het nu wel duidelijk waarom spitten niet altijd de juiste oplossing is. Elke laag in de bodem heeft  zijn bewoners en elke bewoner heeft op zijn beurt een heel belangrijke functie. Samen vormen zij de bodemstructuur die heel belangrijk is voor het welzijn van onze gewassen. Bij het spitten van de bodem worden deze lagen ondersteboven gekeerd en wordt de bodemstructuur een echt zootje. Hierdoor moet het bodemleven, met zijn beperkt aantal overlevende bewoners, het komende seizoen meer energie steken in het herstel van de structuur dan in de gezondheid en in de weerstand van onze planten.

Het alternatief voor spitten

De grond breken met een hiervoor geschikt toestel is een uitstekend alternatief. Ook in de landbouw is er anno 2017 een verschuiving merkbaar en wordt er meer en meer gewerkt met machines die de bodem breken en losmaken in de plaats van alles om te keren. Onderzoek toonde trouwens aan dat de populatie van bijvoorbeeld regenwormen een stuk hoger ligt bij een niet- kerende vorm van bodembewerking. De diepgravende regenwormen zijn een belangrijke sleutel tot een beter waterinfiltratie en helpen uitstekend bij het verluchten van de bodem.

In onze tuin, de moestuin, grijpen we opnieuw naar een oud mechanisme, de woelvork of grelinette. Met dit gereedschap breek je de grond open en maak je die luchtig zonder de verschillende bodemlagen te vermengen. De meest actieve bodemlaag, de bovenste 10 à 15 cm met schimmels en aerobe bacteriën, wordt verlucht maar blijft voor de rest intact.


Het principe is eenvoudig! Een rij lange tanden van circa 25 cm worden verticaal in de grond geduwd waarna je de twee handgrepen van de woelvork naar je toe trekt tot deze in een hoek van circa 60 tot 45 graden komen te staan. De tanden tillen de grond op waardoor die breekt en terug min of meer op zijn plaats valt. Een dwarsbalk boven de doorgaans vijf tanden maakt het mogelijk om de woelvork, door middel van jouw gewicht, de grond in te drukken. De woelvork is ergonomisch ontworpen, er is voldoende ruimte voor jouw lichaam tussen de handgrepen in zodat de handeling eenvoudig blijft.

Op die manier spaart de grelinette jouw rug, is het bodemleven tevreden en blijft jouw moestuingrond in uitstekende conditie, dit zal dan weer tot gezonde planten leiden!


Combineer en optimaliseer

Gebruik van organische mest en goede compostNiet enkel het spitten zorgt voor het bederf van de bodemstructuur. Ook het gebruik van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en grote hoeveelheden vloeibare mest zijn desastreus voor het bodemleven. Probeer dus zoveel mogelijk met goede compost te werken en combineer dit met vers zaaigoed en kwalitatief plantgoed van doordacht geselecteerde rassen. Maak van jouw tuin ook een paradijs voor vogels, padden en nuttige insecten die jou graag zullen bijstaan bij de bestrijding van tal van plaagdieren en bij het bestuiven van jouw planten.

Dit kan je doen door het aanplanten van bessen- en notendragers, door het aanleggen van een kleine poel in combinatie met grote platte stenen en dakpannen, ook struwelen en een mooie gemengde haag zijn hier een perfecte aanvulling.
Door middel van al deze combinaties streven we naar een mooi evenwichtig, ecologisch plaatje waardoor elk aspect van onze tuin en groentetuin heerlijk mee profiteert.

Tot slot nog even dit; een moestuin wordt wel degelijk minstens één keer gespit en dit natuurlijk bij de allereerste opstart van een nieuw ingewijd perceel!

Terug naar boven icoon