menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.nl   /    dinsdag 19 maart 2024

Een rattenplaag? Wat nu?

Het zit er weer aan te komen… De nachten worden kouder en sommige, noem het nogal vervelende knaagdieren, zoeken hun toevlucht in de schuur, in de garage of wie weet, in jouw slaapkamer. Ratten en muizen zijn niet echt de meest geliefde ‘huisdieren’ en kunnen nogal wat schade aanrichten in hun zoektocht naar voedsel of naar een geschikt warm nest gedurende de koude wintermaanden.

Laten we even beginnen met de grootste soort, de ratten. Bij ons vinden we hoofdzakelijke bruine en zwarte ratten. Bruine ratten verkiezen een leven in de buurt van water. Je zal ze zelden zien klimmen maar graven doen ze des te meer. Door het graven van gangen kunnen zij enorm veel schade aanrichten aan wallen en grachtkanten. Het zijn uitstekende zwemmers die tot 72 uur in het water kunnen doorbrengen.

verschil tussen bruine rat en zwarte rat

De bruine rat is een zogenaamde ‘cultuurvolger’, dit wil zeggen dat dit zoogdier er voor kiest om met mensen samen te leven. Erger nog, het voortbestaan van de bruine rat, is in grote mate van de mens afhankelijk geworden met dank aan de afvalmaatschappij waarin wij leven. Sommige rattenfamilies hebben de grachtkant dan ook doelbewust omgeruild voor kruipkelders, schuren, stallen, opslagplaatsen en vuilnisbelten.


Dit nachtactieve zoogdier is een echte alleseter; ze voeden zich onder andere met granen, zaden, slakken, eieren, jonge zoogdieren aas en afvalresten. Het zijn intelligente sociale dieren die in kleine groepen leven. De groepen bestaan veelal uit één dominant mannetje, enkele jonge onderdanige mannetjes en een groep vrouwtjes. Zoals bij vele zoogdieren is de voortplanting een doel op zich, één worp kan tot 15 jongen voortbrengen en dit 4 tot 5 keer per jaar, als we de rekening maken wordt ‘vervelend’ stilaan een understatement. Bovendien is de bruine rat een vector voor tal van ziektes zoals de ziekte van Weil en het hantavirus.

Katten, marterachtigen en uilen zijn hun meest voorkomende natuurlijke vijanden. De verhouding roofdier en prooi zijn bij ons uiteraard in het voordeel van dit succesvolle zoogdier en net daarom dient het dier dus bij voorkeur preventief bestreden te worden.

natuurlijke vijanden van de rat

Waar nodig, bijvoorbeeld in de buurt van kippenrennen of volières, is het plaatsen van een enkel voor de rat bereikbare lokaasdoos, geen overbodige luxe. Meestal worden er anti- stollingsmiddelen gebruikt maar ook een goed oude rattenslag doet het werk en is bovendien milieuvriendelijk, opgepast voor de vingers wel!
Een alternatief voor de rattenslag is de elektrische rattenval die zeer effeciënt, snel en hygiënisch werkt.
De zwarte ras is in onze streken grotendeels door de bruine ratten verdreven. Laat je niet misleiden door de naam, beide ratten kunnen in verschillende kleurvarianten voorkomen maar op basis van andere uiterlijke kenmerken en gedragspatronen zijn ze duidelijk te onderscheiden. Bruine ratten zijn doorgaans groter en goede gravers en zwemmers terwijl zwarte ratten eerder klimmers en springers zijn.

Zwarte ratten vinden we nog terug in de buurt van havens en schepen, in pakhuizen en opslagplaatsen met een ruime voedselvoorraad. Ze houden niet van graven en doen het ook niet, het zijn uitstekende klimmers die tot anderhalve meter hoog kunnen springen.

Ook deze rattensoort leeft in sociale, van de nodige hiërarchie voorziene, groepen die tot 60 dieren kunnen tellen, de dominante vrouwtjes kunnen tot 56 jongen per jaar doorbrengen.
In stedelijke gebieden vallen zwarte ratten veelal ten prooi aan straat- of gedomesticeerde katten. Het zijn dragers van het pest- en het hantavirus.

In de eerste plaats dienen we te voorkomen dat ratten zich geroepen voelen om zich in onze directe omgeving te vestigen. Hou de buurt van de woning zo netjes mogelijk en vermijdt rondslingerend afval, rommel en andere materialen die eventueel als nestmateriaal en beschutting kunnen worden aangewend. Bewaar keukenafval in afgesloten vuilnisemmers, hetzelfde geldt voor dierenvoeding zoals katteneten, hondeneten, kippen- en vogelgraan.
Verder vermijd je best zoveel mogelijk gaten, kieren en openingen in woningen, tuinhuizen en gebouwen en voeder je huisdieren zoals vogels en kippen dagelijks enkel wat ze kunnen verwerken. Overvloedig voederen leidt al te vaak tot overschotten en verspilling en zal op die manier sneller ongedierte aantrekken wat opnieuw leidt tot onrust en eventuele ziektes bij andere dieren en huisdieren.

Indien deze preventieve maatregelen niet volstaan dan zal het plaatsen van lokaas of rattengif in vele gevallen de enige doeltreffende oplossing zijn.

Terug naar boven icoon