menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.nl   /    dinsdag 19 maart 2024

Eekhoorns in de tuin: lokken en voederen

De eekhoorn heeft zijn hoge aaibaarheidsfactor te danken aan zijn riante pluimstaart en diepzwarte ronde kraalogen. In de winter wordt dit nog aangesterkt door zijn schattige oorpluimen. Hij is een vaste bosbewoner maar duikt ook stiekem op in tuinen als deze aan de rand van een bos of vlakbij een park zijn gelegen.

Het is een razendsnelle boomklimmer die zich vooral 's ochtends of in de namiddag, na zijn dutje, laat opmerken. Tijdens een rustige boswandeling in de herfst heb je een grote kans om dit onmiskenbare dier te zien. Of misschien woont er zelfs één in jouw tuin?

Eekhoorn eet okkernoot

De rode eekhoorn (Scirius vulgaris)

In Nederland en België komt van nature enkel de rode of gewone eekhoorn voor. Het is een knaagdier dat 20 tot 30 cm groot kan worden en met zijn lange, kromme klauwen moeiteloos in bomen kan klauteren. Hij springt van tak naar tak als een uitgelezen acrobaat waarbij zijn staart zorgt voor evenwicht en stabiliteit. De staart, die even lang kan zijn als zijn lichaam zelf, regelt ook zijn lichaamstemperatuur. Tijdens het springen spreidt hij zijn poten wijd uit en helpt de losse huid op zijn flanken om sierlijk door de lucht te kunnen zweven. 

Eekhoorns eten paddenstoelenDe eekhoorn, die een solitair bestaan leidt, houdt geen echte winterslaap. Hij doet het wel wat kalmer aan en neemt een soort winterrust, een periode waarin hij minder actief is gewoonweg om geen overtollige energie te verbruiken. Bij een langere periode van vorst duikt hij zijn nest in waar hij een aantal dagen blijft tot de temperaturen terug wat aangenamer zijn. Vaak is dit een oud (spechten)nest dat hij in beslag heeft genomen. Het nest is zo goed geïsoleerd dat de temperatuur binnenin 15 tot 20° C hoger ligt dan de buitentemperatuur. De lichaamswarmte van het dier heeft geen kans om te ontsnappen maar blijft lekker in het nest hangen. Om de kans te verkleinen dat ze opgemerkt worden door predatoren zoals vossen en marters, bouwen ze 4 tot 5 nesten waartussen ze afwisselen. Vaak maken ze onderscheid tussen slaap- en rustnesten.

Tussen december en augustus planten ze zich voort met een hoogtepunt in januari en mei/juni. Verschillende mannetjes gaan dan de strijd aan om met een vrouwtje te mogen paren. Het sterkste mannetje wint en mag tot de daad overgaan. Na de paring gaat ieder terug zijn eigen weg. Toch gebeurt het vaak dat vrouwtjes met meerdere mannetjes paren. Het nest dat ze bouwen is bolvormig en bevindt zich hoog in de bomen op een minimum hoogte van 5 meter, dicht tegen de stam aan. Een vijftal weken later worden de jongen geboren. Dat kunnen er 2 tot 6 zijn die gedurende een periode van 10 weken worden gezoogd door de moeder. Na 3 maanden worden ze uit het territorium verstoten en moeten ze hun eigen leven gaan leiden. Na 10 maanden zijn ze geslachtsrijp en zijn ze klaar om zelf een gezin te stichten.

Wat eet een eekhoorn?

Voederhuis voor eekhoornsDe eekhoorn is een omnivoor maar hij leeft voornamelijk van plantaardige voeding. In het najaar doen ze zich te goed aan het royale aanbod noten en zaden van bomen. Beukennootjes, hazelnoten, tamme kastanjes, dennenappels en okkernoten zijn een ware lekkernij. Ook eikels maar dan voornamelijk van de inheemse soorten, de zomer- en wintereik. Eikels van de Amerikaanse variëteit en moeraseik bevatten teveel looizuren die ze niet goed kunnen verteren. Deze laten ze dus liever links liggen zolang er nog genoeg aanbod is van andere soorten. De onderkaak helften kunnen los van elkaar bewegen waardoor ze makkelijk noten kunnen kraken. Verder staan zwammen en bessen op het menu en een smakelijke truffel weten ze ook wel uit de grond te halen. Ze hebben zeker een neus voor wat lekker is!

In de herfst smullen ze hun buikje rond om voldoende vetreserve op te doen voor de komende winter. Ze leggen tevens een voedselvoorraad aan waarbij ze op verschillende plekken in het bos noten en zaden verstoppen. Dit kan net onder de grond zijn of in een boomholte. Hun uitstekend reukorgaan stelt hen in staat om de voorraden later terug te vinden, als er tenminste nog niemand anders is mee gaan lopen. Toch wordt er vaak een plek vergeten waardoor de eekhoorn ook bijdraagt aan de verspreiding van zaden. Deze krijgen dan de kans om te kiemen.

In het vroege voorjaar, als er niet veel voedsel meer te vinden is, spreken ze hun voorraden aan maar eten ze ook knoppen van bomen en jonge scheuten. In de lente vullen ze hun dieet aan met bloesems, insecten en nu en dan een vogelei of zelfs een jong vogeltje. Maar wees gerust, de impact hiervan op de vogelpopulaties is beperkt.


Eekhoorns in de tuin

Woon je in een bosrijk gebied dan is de kans groot dat er vroeg of laat een eekhoorn in jouw tuin opduikt. Vooral tuinen met beuken, inheemse eiken, hazelaars of andere zaad- of besdragende soorten zijn in trek. Met onze tips lok je de eekhoorn naar je tuin en en kan je hun stuntwerk van dichtbij bewonderen.

  • Maak jouw tuin aantrekkelijk met inheemse bomen die voor hen iets te bieden hebben en zorg dat ze van boom naar boom kunnen springen. 
  • Richt jouw tuin in met een nestkast en bied in het najaar voeder aan in een voederhuis voor eekhoorns. Een buffet van zonnebloempitten, ongezouten pindanoten, walnoten, hazelnoten, fruit of een voedermix speciaal samengesteld voor deze dieren zullen ze zeker niet afslaan. Het helpt hen de winter goed door te komen.
  • Plaats ook een schaal met vers water want eekhoorns moeten regelmatig drinken. Maar zorg ervoor dat de huiskat niet in zijn buurt kan komen. 
  • Hang een woonhuisje op met meerdere ingangen. Hij kan het gebruiken om in te slapen of in te schuilen en niet alleen in de winter.
  • Eekhoorns eten tijdens de lente en zomer ook insecten. Door jouw tuin natuurlijk in te richten en aantrekkelijk te maken voor insecten, help je dus onrechtstreeks ook de eekhoorn. Het belang van biodiversiteit komt hier opnieuw aan bod.

Neem een kijkje in onze webshop onder de rubriek eekhoorns en ontdek de verschillende modellen voeder- en woonhuisjes en gespecialiseerd voeder.

Eekhoorn in de tuin

Beschermde diersoort

Eekhoorns kunnen in de vrije natuur tot 7 jaar oud worden maar slechts weinigen halen deze leeftijd. Ze worden immers bejaagd door roofvogels zoals de havik. Kraaien roven jongen uit nesten en over de grond foeragerende eekhoorns vallen vaak ten prooi aan marterachtigen of vossen. In tuinen zijn katten en honden de grootste vijanden. Doordat hun leefgebied versnipperd is, worden ze ook steeds meer het slachtoffer van het verkeer. In België en Nederland is de rode eekhoorn een volledig beschermde diersoort. We moeten er dus alles aan doen om de populatie in stand te houden. Help je ook mee met behouden van hun leefgebieden?



#6014Inge

Auteur: Inge
Redactie Tuinadvies

Terug naar boven icoon