Grote bomen werpen schaduw en zorgen daardoor voor lagere temperaturen. (Volgens het artikel kan dat tot 10 graden schelen.) Daardoor krijg je minder verdamping, dus ook minder uitdroging van de bovenste grondlaag, waar veel planten hun water vinden. Wanneer loofbomen hun bladeren verliezen, voeren ze water terug in de grond. https://www.rtvoost.nl/nieuws/308611/IJssellandschap-plant-8000-bomen-om-water-vast-te-houden geeft aan dat loofbomen worden geplant, net om het water vast te houden.
In Nederland is er een subsidiepot om eentonige bossen meer divers te maken. Op zich is dit toe te juichen. Dit betekent echter wel dat gedeeltes van bestaand bos moeten worden gekapt. Dit wordt op de moderne manier gedaan ('kaalslag') en niet hier en daar en boom kappen en die met een paard uit het bos halen (zoals vroeger gebruikelijk was). Tegen de kaalslag kwam redelijk wat verzet omdat hierdoor ook bestaande ecosystemen geweld werd aangedaan. Vermoedelijk is men toen met het verhaal van de 'waterteruggave' door loofbomen op de proppen gekomen. Als je weet hoeveel water een grote boom midden in een hete zomer verdampt en dat afzet tegen hoeveel water een boom in de herfst zou kunnen terug geven aan de bodem dan moet je sceptisch zijn over het 'waterteruggave' verhaal.
Vandaar het belang om, waar nodig, ook drainage te voorzien.
Drainage is maar het halve verhaal. Probleem bij veel planten die goed tegen droogte kunnen is dat zij bij ons in de winter last krijgen van kroonrot. Zo houden de meeste kruisdistels het bij ons niet lang uit omdat ondanks goede drainage de kroon gevoelig is voor winterse neerslag en gaat rotten. De verdamping in de winter is bij ons simpelweg niet groot genoeg om de kroon snel te laten opdrogen. Ook de combinatie van een natte periode in de winter gevolgd door een periode van stevige vorst wordt door veel droogte-resistente planten niet gewaardeerd. Onze winters mogen dan minder koud worden, stevige vorst behoort zeker niet tot het verleden.
Als het hier Sahara-droog zal worden, zullen we heel de tuin en de wijde omgeving moeten mulchen en van extra bomen/water voorzien. Maar tot het zover is, helpt mulchen hier al prima. Gemulchte plaatsen blijven heel duidelijk langer vochtig en hebben dus minder vaak behoefte aan extra water.
Zoals ik eerder al schreef helpt mulchen gedeeltelijk om de tuin langer vochtig te houden. Maar als het echt droog is zoals in de zomer van 2018 (en voor sommige gebieden ook in de zomer van 2019) dan helpt een mulchlaag niet veel meer. Op een gegeven moment is het droog en zul je water moeten geven ander sterven je planten. Waar ik mij aan stoor is dat mulchen wordt gepresenteerd als een soort wondermiddel terwijl het dat maar in beperkte mate is. Diverse gedeeltes van mijn tuin mulch ik al bijna 20 jaar. In de buurt van grote bomen en struiken wordt het al snel droog ondanks de mulchlaag.
Als je zelf tips hebt voor geschikte bomen voor kleinere tuinen, dan zijn die uiteraard welkom.
Voor veel tuinen is het een goed idee om struiken te laten uit groeien tot meerstammige kleine bomen. Helaas vinden veel mensen iets snel te groot: alles wat boven 2 meter uitkomt wordt gezien als een woudreus. Jammer.
Kleine/meerstamige bomen of struiken die droogte verdragen (moeten natuurlijk wel 'vast' staan dus de eerste jaren na aanplant zal er wel water moeten worden gegeven):
-- Heptacodium miconoïdes
-- Argyrocytisus battandieri (bij voorkeur geënt op een onderstam van Laburnum i.v.m vermijden van wortelrot in de winter)
-- diverse kleine varianten van Ginkgo biloba (o.a. David, Jeosaphat, Tubifolia)
-- Halesia monticola (doet het hier ondanks de droogte prima)
-- Koelreuteria paniculata, meerstamige exemplaren blijven in de regel kleiner dan enkelstammige bomen. Wordt in de Lage Landen toch al minder groot dan in zijn natuurlijke verspreidingsgebied.
-- Tillia henryana, de gewimperde linde. Graag een warme, iets beschutte standplaats.
-- Tillia mongolica, de Mongoolse linde.
-- diverse klein blijvende iepensoorten (kies soorten die minder gevoelig zijn voor de iepenziekte)
-- van de notenboom heb je ook cultivars die minder groot worden dan gebruikelijk. Meestal alleen bij gespecialiseerde kwekerijen te koop en aan de prijs.
-- diverse Carpinus soorten en cultivars (de meeste verdragen snoei goed)
-- diverse niet al te groot wordende moerbeisoorten (o.a. Morus acidosa 'Mulle' en Morus alba 'Issai Nana)