menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.nl   /    donderdag 28 maart 2024

Van spreeuwenpot tot vogelpot voor mussen en mezen

De dag van vandaag hangt er vrijwel in elke tuin een nestkastje voor onze liefste tuinvrienden. Ze zijn er in alle vormen en formaten en voor elk vogeltje wat wils. Vogelhuisjes worden opgehangen om de vogels een kans te geven om te broeden en om ze een schuilplaats te geven tijdens de koude wintermaanden. Het is nog zo leuk om de natuur zo dicht bij jou te hebben en te zien hoe de vogels met hun jongen bezig zijn.

vogelhuisjes

Spreeuwenpotten

Lang geleden, voornamelijk in de 16e en 17e eeuw werden vogelpotten voor andere doeleinden gebruikt, die niet zo diervriendelijk waren. Onze voorouders waren namelijk gek op spreeuwensoep en pastei van jonge zwaluwen. Hiervoor gebruikten ze een spreeuwenpot die er uit zag als de nestkruik die we nu kennen. Dit kon men afleiden uit opgravingen uit de Amsterdamse Leidse Gracht, uit schilderijen van onder andere Pieter Breughel maar ook uit 17e en 18e eeuwse kookboeken.

Om aan hun culinaire voorkeur te kunnen voldoen werden spreeuwenpotten aan de gevel opgehangen. Ze deden dienst als onderkomen voor een vogelfamilie.  Eens de jonge spreeuwen of zwaluwen groot genoeg waren, haalden onze voorouders de jonge vogels uit de nest langs het gat aan de zijkant om er vervolgens soep van te koken.

spreeuwen

De potten werden met de hand gemaakt op ambachtelijke wijze. De basis was een bolle vaas die gemaakt werd uit klei en gedraaid werd op een bakkersschijf. De pot kreeg aan 1 zijde een platte kant waarin de pottenbakker een zijopening maakte. Met klei werd een ophangoor voorzien en de ogen voor het aanvliegstokje. Na een tweetal weken, als de klei volledig droog was, werd hij gebakken in de oven op een 1200 tal graden. De hoge baktemperatuur zorgde ervoor dat de vogelpot volledig waterdicht was. Het totale bakproces duurde een 12 tal uren. Eens afgekoeld was de pot klaar om te gebruiken.


Mezenpot

De mezenpot die we nu kennen is gebaseerd op het model van toen. De pot wordt nog steeds met de hand en met veel zorg vervaardigd uit klei. Dat maakt elke mezenpot zo uniek.

Heb je een mezenpot of ben je van plan er eentje op te hangen, is het belangrijk hem op te hangen op een rustige plaats. Een plekje waar de katten en de kinderen niet aan kunnen, bijvoorbeeld aan de gevel of aan de tuinmuur. De vogels houden ervan als de vliegopening naar het oosten gekeerd is, zo is hij zo veel mogelijk beschermd van regen en wind en verhoog je de kans dat er effectief vogeltjes komen in wonen. Hang hem ook niet in de volle zon. Na het broedseizoen volstaat het om de pot éénmaal schoon te maken.

#4687Inge

Auteur: Inge
Redactie Tuinadvies

Terug naar boven icoon