Tuin en gazon sproeien met tips en weetjes om water te besparen bij het gieten

In ons land valt er jaarlijks gemiddeld 800 liter neerslag per m². Water geven aan planten in de tuin of het gazon besproeien zal hier dan ook niet zo vaak hoeven te gebeuren als in de zuiderse landen. Toch zijn er ook in België en Nederland warme en droge periodes waarin het al eens nuttig kan zijn de planten die voor meer dan 95% uit water bestaan te gieten. De waterbehoefte van planten in de volle grond hangt ook af van de grondsoort en de waterdoorlaatbaarheid van de bodem.

Zandgrond: korrelgrootte is maximaal 2 mm
Zandkorrels zijn qua formaat honderden keren groter dan kleideeltjes. De kleine kleideeltjes kleven tegen elkaar aan waardoor er weinig ruimte is voor holtes waarin lucht en water kan zitten. Bij losse, grove zandkorrels zijn die holtes echter zo groot dat regenwater er zeer snel doorheen sijpelt. Zandbodems houden het vocht heel slecht vast. Bij warm en droog weer zullen planten die in zandgrond staan ook sneller last krijgen aangezien het zand weinig water kan vasthouden. Plantenborders of moestuinen op zandgrond krijgen best jaarlijks compost, bladeren of organische mest (stalmest) die humus in de grond brengt. De humus verbeterd de grondstructuur en houdt het vocht beter vast.
Een zandgrond of zandbodem is een lichte en makkelijk te bewerken bodem die in de volksmond ook wel een lichte bodem wordt genoemd. Daar zandbodems de gegeven meststoffen snel verliezen door uitspoeling en weinig voedsel kunnen vasthouden zijn het over het algemeen ook armere gronden.

Kleibodem: korrelgrootte is maximaal 0,002 mm
Klei van zijn kant laat regenwater zeer traag doorsijpelen en houdt het vocht dus stukken beter vast dan een zandbodem. Echter als klei uitdroogt, wordt de bovenste laag van de grond steenhard en ondoordringbaar voor water. Bij kleigrond is het eveneens aangeraden organisch materiaal toe te voegen voor een betere afwatering en een lossere grond die makkelijker te bewerken is.

Leemgrond: korrelgrootte is maximaal 0,05 mm
Om te tuinieren zijn leemgronden en zandleemgronden al stukken beter. Een leemdeeltje is honderden keren dan een kleideeltje, maar nog steeds onzichtbaar voor het blote oog. De leemstreken in ons land staan bekend als prima landbouwgebieden: voldoende waterdoorlaatbaarheid (maar niet te veel), hoge bodemvruchtbaarheid en prima te bewerken.

Naast het weer en de grondsoort  is de waterbehoefte van uw tuin ook afhankelijk van de ligging ervan. Een tuin met veel schaduw zal doorgaans minder uitdrogen dan een tuin in de volle zon. Wordt de schaduw echter door hoge bomen veroorzaakt dan zullen deze op hun beurt ook veel water aan de bodem onttrekken en is het belangrijk daarmee rekening te houden bij uw plantenkeuze.

De tuin van water voorzien:

Met enkel kuipplanten op het terras heb je wellicht voldoende aan een goede gieter, maar heb je een tuin van tientallen vierkante meters of groter dan kan het praktischer worden een andere oplossing te zoeken om jouw tuin van water te voorzien. Na de gieter komt vaak de tuinslang naar boven om grotere hoeveelheden water tot bij de planten te brengen. Met de waterstraal kun je zelfs al eens de bladluizen te lijf gaan die op de rozen of andere planten zitten. Met de waterslang kun je zelf bepalen welke plant veel of minder water nodig heeft, maar je moet het wel zelf doen en indien je een vrij grote tuin hebt vergt dit discipline en tijd waardoor de planten vaak toch nog niet voldoende water krijgen.
Er zijn echter ook sproeiers in de handel te koop waardoor je enkel nog de kraan moet aan- en afzetten en controleren of er voldoende water gegeven werd. Met tijdklokken of timers kun je zelfs bepalen op welke tijdstippen de sproeiers actief mogen zijn zonder dat je er voor thuis hoeft te blijven. Wel zullen de meeste sproeiers niet zo gericht water geven als je dat met de tuinslang kan doen. Het water van de sproeiers komt ook op bloemen terecht die daardoor minder lang mooi zullen ogen. Verder moet je er ook rekening mee houden dat bij dergelijke gietsystemen ook veel kostbaar water verloren gaat.

Gazonherstel patch magic 3,6 kg

€ 33,45

Bekijk in onze webshop

Gazonherstel graszaad + mest 2-IN-1 - 20 m²

€ 7,95

Bekijk in onze webshop

Over de soorten gieters en sproeiers en beregeningssystemen hebben we het al eens eerder gehad op https://www.tuinadvies.nl/artikels/water_geven_in_de_tuin

TIPS en WEETJES:

1. Na het planten van groenten of vaste planten trek je met je hand een sleuf rondom de plant. Als je de volgende dagen water wil geven, blijft dit netjes in de omwalling en dicht bij de wortels van de planten zonder dat het gietwater weg loopt naar alle richtingen waar het minder nuttig is.
2. In de moestuin kun je na het planten van een rij groenten zoals bv sla ook een geul maken waardoor je de pas aangeplante gewassen makkelijk kan bevloeien zonder er doorheen te stappen. Hierbij blijven ook de bladeren droog en vrij van schimmelziektes.
3. Bij tomaten, paprika's,... kun je ook de bloempot waarin het plantje zat naast het plantje ingraven om daar water en voedsel in te doen tijdens het verdere groeiseizoen. Een afgesneden trechter van een petfles werkt hierbij even goed.
4. Geef bij het planten steeds ruim water in het plantgat. Dit is niet in de eerste plaats voor groei van de planten maar wel voor de wortels. Het water zorgt ervoor dat de wortels niet uitdrogen en afsterven waar de plant door afsterft, maar integendeel zullen vochtige wortels nieuwe haarworteltjes vormen die instaan voor de wateropname.
5. Probeer wekelijks de moestuin te hakken zodat de bovenste grondlaag los komt te liggen. Die bovenste paar cm droogt uit en doorbreekt de capillaire haarbuiskracht die het bodemwater anders tot aan het grondoppervlak brengt. Hierdoor zal de ondergrond minder snel uitdrogen en hoef je de moestuin minder vaak te gieten en ben je ineens ook van het onkruid af. Onkruid gebruikt trouwens ook water dat voor uw groenten of sierplanten kan dienen.
6. Dek de bodem in een rotstuin af met keien, steentjes en grind. Hierdoor droogt de ondergrond minder snel uit en hoef je helemaal geen water te geven.
7. In de moestuin of in de siertuin kun je rond planten ook een mulchinglaag met afgereden grasmaaisel aanbrengen. Het mulch onderdrukt het onkruid. Daarnaast blijft de bodem onder de laag schors, compost of maaisel ook koeler en de bodem zal minder snel uitdrogen daar het vocht uit de grond niet kan verdampen.
8. Bij aanhoudend droog en warm zomerweer wordt het gazon al vrij snel geel. Panikeer niet en weet dat gras zich na de eerstkomende regenbuien al snel zal herstellen. Rij het gazon tijdens warme periodes 's avonds af. Bij het maaien snijdt of slaat de grasmachine de grassprietjes af waardoor ze een open wonde hebben waarlangs veel water kan verdampen als de volle zon er op kan schijnen. Door later op de dag het gras af te rijden, krijgt het gras een hele nacht om de wonden af te sluiten tegen dat de brandende zon de volgende dag erop zal schijnen.
9. In een droge periode rij je het gras minder vaak af en minder kort af.
10. Gebruik bij voorkeur regenwater. Plaats regentonnen of verzamelbakken aan regenpijpen van tuinhuisjes, stallen,... Het natuurlijke, gratis, regenwater is goed voor alle planten, maar in leidingwater zit er meer kalk waardoor regenwater daarenboven ook nog eens beter geschikt is voor zuurminnende planten.

Hoe vaak water geven?

Hierbij is de waterbehoefde van de plant zelf van groot belang. Die waterbehoefte zal veranderen volgens het seizoen en het weer.
Rekening houdende met de soort beplanting, bodemsoort,... kun je bij langdurige droogte beter een keer per week overvloedig gieten, dan dagelijks kleine scheutjes die onvoldoende diep in de grond dringen en al snel terug verdampen.

Giet bij voorkeur in de vroege ochtend zodat het water makkelijker in de bodem kan dringen daar deze 's morgens nog een beetje vochtig is van de dauw. Zeker in een dicht bladgewas is het belangrijk dat het water tegen de nacht opgedroogd is om schimmelziektes te voorkomen.