menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.nl   /    donderdag 28 maart 2024

Daphne: miserie- of peperstruik

Daphne mezereum en andere cultivars zorgen voor heerlijke lentegeuren.

DaphneIeder jaar in februari kijk ik hoopvol uit naar de bloei van de Daphne. Niet alleen om de elegante bloemen in trosjes, maar vooral om de onvergetelijke geur. Enkele struikjes vullen, op een windstille dag, gans de tuin met hun kruidige en toch zoete geur. Daphnes zijn kieskeurig wat betreft grondsoort en standplaats en zijn in feite geen langlevende struiken. Het is dus wel een uitdaging om ze in de tuin te zetten. Het genoegen is echter groot als na de winter de bloemen verschijnen als voorbode van de nakende lente.

Er zijn ongeveer 50 verschillende soorten, maar daarvan worden er maar enkele gecultiveerd. Deze soorten zijn dan ook echte aanraders. 

Daphne mezereum:

Het peperboompje, ook wel miserieboompje genoemd (zou dat iets te maken hebben met het feit dat ze moeilijk zijn?) bloeit in februari. De dicht op elkaar staande bloemen bedekken de naakte takken en verwelken pas als de bladeren ontluiken. Naargelang de cultivar zijn de bloemen roze, lila of violet. Er bestaat ook een witte variant: Daphne mezereum ‘Alba’. Het is een schaduwminnende plant uit de bossen van West Europa en Engeland, maar groeit ook in volle zon, op voorwaarde dat de grond nooit uitdroogt.

Na enkele mislukte pogingen om deze stuik in mijn tuin te integreren (zandgrond), ben ik nu genoodzaakt om van de bloei te gaan genieten bij een vriend, die blijkbaar de geschikte grond heeft en waar deze Daphne dan ook zeer weelderig groeit en bloeit.

De struiken worden niet hoger en breder dan 1.5m. Van september tot november rijpen de bessen. Alle delen van de plant zijn giftig, maar vooral de fel gekleurde scharlaken bessen, die voor kinderen zeer aanlokkelijk zijn.

Daphne odora is een wintergroene struik uit China en is niet volledig winterhard. Toch heb ik reeds een 10-tal jaren enkele exemplaren in mijn tuin die, beschut tegen de oostenwind, zonder problemen de winter doorkomen. In maart, soms zelfs al in februari komen de bloemen in trosjes aan de uiteinden van de twijgen. Deze soort is wellicht de meest geurende (vandaar zijn naam). De ovale, glanzende, donkergroene bladeren maken dit struikje het jaar rond aantrekkelijk. Er is ook een cultivar met roomkleurig gerande bladeren: ‘Aureomarginata’. Ook deze Daphne is giftig, maar er komen zelden of nooit bessen aan. Maximum hoogte: 1.5m en daardoor ook geschikt voor de kleinere tuin. 


Daphne bholua is een soort uit de Himalaya, die door de plaatselijke bevolking gebruikt werd om papier te maken. Het is een variabele soort die er groeit op verschillende hoogtes. De buitenkant van de bloemen is paars-rood en de binnenkant wit. Ook deze geuren heerlijk. ‘Gurkha’ schijnt een goed winterharde cultivar te zijn. ‘Jacqueline Postil’ die tot 2m hoog kan worden en in tegenstelling tot ‘Gurkha’ zijn blad behoudt in de winter, wordt ook goed winterhard genoemd maar tijdens de tweede winter legde hij (zij) al het loodje in mijn nochtans beschutte tuin.

Daphne bholua
Daphne bholua 

Daphne blagayana is door zijn spreidende groei geschikt voor de rotstuin, aan de noordzijde in koele grond. De bloemen staan in trosjes aan het uiteinde van de twijgen en zijn roomkleurig en geurend. Als enige in zijn soort maakt deze struik ondergrondse uitlopers. Zeker geen gemakkelijke plant.

Daphne laureola is net als het peperboompje inheems in Engeland. Het is niet de mooist qua vorm, maar als grondbedekker in de halfschaduw is het een goed alternatief ook omdat de bladeren aan de plant blijven in de winter. De geelgroene bloemen ontluiken ook zeer vroeg en bij sommige planten geuren ze overheerlijk en bij andere bijna niet. Hier bij ons wordt deze Daphne zelden aangeboden.

Daphne laureola
Daphne laureola

Daphne caucasica bloeit met witte bloemen in april. De bessen zijn geel. Met zijn kleine bladeren is hij ook geschikt voor de rotstuin. De wortels moeten wel altijd vochtig staan.

Daphne alpina:

Komt uit de Europese Alpen. Bladverliezend. Bloeit met witte bloemen die geuren naar vanille en krijgt later oranje bessen.

De beter bekende Daphne cneorum is ook ideaal voor de rotstuin. De fijne, donkergroene bladeren blijven het hele jaar aan de plant. In april of mei bloeit hij met hele trossen lilaroze bloemen die zeer sterk geuren. Ook deze is moeilijk. Ik moet toegeven dat ik er niet in geslaagd ben om dit struikje langer dan 3 jaar te behouden en toch probeer ik het telkens opnieuw, want dit plantje in bloei is een juweeltje.

Daphne cneorum
Daphne cneorum

Daphne tangutica en Daphne sericea zijn ook miniatuurstruikjes, wintergroen en beide bloeien in mei. Daarna komen de rode bessen. 

Een kruising tussen D. caucasica en D. Cneorum is Daphne x burkwoodii. Deze wordt ongeveer 1m hoog en heeft kleine langwerpige bladeren die tijdens een zachte winter aan de struik blijven. ‘Astrid’ heeft witgerande bladeren. De bloemen komen later in het seizoen: in mei, met soms nog een nabloei in september. Dit is een gemakkelijke plant die past in iedere tuin.

Zoals al eerder aangegeven zijn Daphnes over het algemeen zeer kieskeurig wat de grondsoort en de standplaats betreft. Een humusrijke, goed doorlatende, maar nooit uitdrogende leemgrond is ideaal. Een beetje kalk in de grond verdragen ze wel, maar dat is niet echt nodig. Uitgezonderd de soorten die passen in de rotstuin, staan ze het liefst in de halfschaduw of met hun voeten in de schaduw. Kies hun standplaats zorgvuldig zodat je ze later niet hoeft te verplanten, want Daphne dat verdragen ze niet goed. Ze zijn tamelijk vatbaar voor schimmels en het daphnevirus. Daarom is het beter ze zo weinig mogelijk te snoeien.

Vermeerderen kan door zaaien (na stratificeren van het zaad) en door stekken. Gebruik daarvoor half afgerijpte twijgen in juni of juli en pot ze op in een goede stekgrond (ziektevrij) en houd ze vochtig bij circa 18°C tot ze wortels gevormd hebben. Ook door een laaggroeiende tak naar de grond te buigen en vast te zetten is inworteling verzekerd.

Aangezien heel wat soorten Daphnes in de tuincentra aangeboden worden (aan betaalbare prijzen) is het zeker de moeite om ze in de tuin eens te proberen. Als je er eentje verliest, en dat is nog meestal in de zomer door uitdroging van de wortels, dan is dat geen (financiële) ramp en het plezier om ze in bloei te zien zal veel vergoeden.

#508Noël Sieuw

Auteur: Noël Sieuw

Terug naar boven icoon