menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.nl   /    donderdag 25 april 2024

Maak kennis met de kortschildkever

kortschildkevers

De kortschildkever is een intrigerend insect dat behoort tot de keverfamilie Staphylinidae. Hoewel zijn naam een verwijzing is naar zijn korte dekschilden, kan de kever tot wel 3 cm groot worden. Daarmee onderscheidt hij zich van andere kevers en is hij makkelijk te spotten in de tuin. Ondanks dat hij niet altijd de vriendelijkste is om kennis met te maken, speelt de kortschildkever een belangrijke rol in verschillende ecosystemen.

In de Benelux komen zo’n kleine 1000 soorten kortschildkevers voor die vaak heel lastig te determineren zijn. Het is dan ook één van de meest omvangrijke keverfamilies. Afhankelijk van de soort en waar ze leven, variëren kortschildkevers lichtjes in kleur en patroon. Grotendeels zijn ze effen zwart, maar ook bruine en fel gekleurde exemplaren komen in de natuur voor. Hierdoor wordt de kortschildkever vaak verward met de oorworm, met dat verschil dat ze aan hun achterlijf geen tangen hebben. Onder het dekschild liggen de vleugels netjes opgevouwen en beschermd. In tegenstelling tot wat je zou denken, zijn het uitstekende vliegers die het luchtruim vooral in de avondschemering opzoeken. Hiermee kunnen ze behoorlijke afstanden afleggen, waardoor ze zich vlotjes kunnen verspreiden over een uitgebreide habitat.


Een opmerkelijke soort binnen de kortschildkevers is de stinkende Ocypus olens. Deze imposante soort onderscheidt zich door zijn diepe, zwarte kleur en is doorgaans groter dan zijn soortgenoten. Vastberaden marcherend door de tuin, kunnen ze een dreigende houding aannemen wanneer ze zich aangevallen voelen. Het achterlijf kan schorpioen-gewijs rechtop staan, terwijl een stel stevige scharen op de kop gespannen staan om aan te vallen. Volstaat deze verdediging niet, dan kan het insect een stinkende, melkwitte vloeistof afscheiden waaraan hij ook zijn naam dankt (de wetenschappelijke soortnaam olens betekent letterlijk geur afgevend). Het is echter voor de wijd opengesperde kaakdelen dat we voorzichtig moeten zijn. Deze kunnen pijnlijk uithalen, een beet van deze grote kever leidt vaak tot huidirritatie. Deze kever werd in het verleden niet voor niets in verband gebracht met de duivel. In de Engelse taal wordt hij nog steeds Devil’s coach horse beetle genoemd. Ook Magere Hein gebruikte deze kever voor het verwerven van extra krachten. Maar misschien ken je de kever onder zijn bijnaam "vuilnisbakmonster", dat hij dankt aan één van zijn bekendste schuilplaatsen nl. onder vuilbakcontainers.

Ocypus olens of stinkende kortschildkeverAfhankelijk van de soort kortschildkevers, voeden sommigen zich met dode planten en dierenresten (detritus- en aaseters). Maar het zijn bovenal goede biologische bestrijders die zich te goed doen aan tal van schadelijke insecten en hun larven zoals de wortelvlieg, bladwespen en allerlei primitieve ongewervelden waaronder slakken en engerlingen. Dit maakt hen tot waardevolle spelers in de ecologische voedselketen en die helpen bij het in balans houden ervan. Zelf hebben ze ook veel natuurlijke vijanden te schuwen zoals andere insecten als spinnen, amfibieën en vogels.

Met één insect heeft de kortschildkever een interessante, symbiotische relatie ontwikkeld, namelijk de mier. Sommige soorten produceren stoffen waar mieren van houden, waardoor ze als "gasten" inwonen bij de mierenkolonies. In ruil voor deze stof, krijgt de kever een beschermend onderdak en voedsel van, terwijl ze helpen bij het opruimen van ongewenst afval en parasieten.

Kortom, de kortschildkever is een nuttig insect met een waardevolle impact in onze natuur. Jagend in de strooisellaag van je tuin, fungeren ze als kleine afvalverwerkers die meehelpen bij het opruimen en het in stand houden van bepaalde planten.

Terug naar boven icoon